Bé bị sổ mũi kéo dài phải làm sao là thắc mắc phổ biến của cha mẹ khi con không khỏi dù đã chăm sóc nhiều ngày. Nếu không xử lý đúng cách, sổ mũi kéo dài có thể gây biến chứng viêm xoang, viêm tai giữa hoặc ảnh hưởng đến giấc ngủ và sự phát triển của bé.
Nhận biết sổ mũi kéo dài là như thế nào?
Trẻ bị sổ mũi kéo dài thường có các biểu hiện:
– Nước mũi chảy liên tục, lúc loãng trong, lúc đặc dính, kéo dài hơn 10 ngày.
– Kèm ho, khò khè, khó thở nhẹ hoặc nghẹt mũi.
– Dễ cáu gắt, bỏ bú, ngủ kém do khó thở về đêm.
– Một số trường hợp sốt nhẹ hoặc có biểu hiện viêm họng.
Khác với sổ mũi thông thường kéo dài 3–5 ngày và tự khỏi, bé sổ mũi kéo dài trên 10 ngày là dấu hiệu đáng lo, cần xác định nguyên nhân để xử lý triệt để.
Bé sổ mũi kéo dài thường kèm theo nghẹt mũi, ho, mệt mỏi và quấy khóc
Nguyên nhân khiến bé bị sổ mũi kéo dài
Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp cha mẹ biết cách điều trị đúng và tránh lạm dụng thuốc không cần thiết.
Viêm mũi do virus kéo dài
– Hầu hết các bé bị sổ mũi bắt nguồn từ virus cảm lạnh thông thường.
– Một số virus như RSV, Adenovirus khiến triệu chứng kéo dài dai dẳng dù bé không sốt.
Dị ứng thời tiết hoặc môi trường
– Bé nhạy cảm với phấn hoa, khói bụi, lông thú nuôi hoặc thời tiết lạnh đột ngột.
– Nước mũi trong, chảy nhiều vào buổi sáng, có thể kèm hắt hơi, ngứa mũi.
Viêm xoang, viêm tai giữa
– Sổ mũi lâu ngày làm dịch ứ đọng, lan sang các xoang hoặc ống tai.
– Bé có thể đau đầu, đau tai, sốt nhẹ hoặc không sốt nhưng ngủ không ngon, nghe kém.
Suy giảm miễn dịch hoặc cơ địa dị ứng
– Trẻ có sức đề kháng kém thường nhiễm virus liên tục, dẫn đến viêm mũi kéo dài tái phát.
– Trẻ có cơ địa dị ứng hoặc hen suyễn nhẹ dễ bị sổ mũi kéo dài không rõ nguyên nhân.
Bé bị sổ mũi kéo dài có thể do viêm mũi, dị ứng hoặc biến chứng như viêm xoang, viêm tai giữa
Bé bị sổ mũi kéo dài phải làm sao? Hướng dẫn xử lý chi tiết
Bé bị sổ mũi kéo dài phải làm sao? Nếu bé sổ mũi kéo dài hơn 10 ngày không dứt, cha mẹ cần bình tĩnh xử lý theo từng bước thay vì vội vã dùng thuốc:
Vệ sinh mũi đúng cách mỗi ngày
– Dùng nước muối sinh lý 0.9% nhỏ mũi cho bé 2–3 lần/ngày.
– Sử dụng dụng cụ hút mũi nhẹ nhàng, không chọc sâu.
– Không lạm dụng hút mũi quá nhiều lần gây tổn thương niêm mạc.
Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng mũi, cổ, ngực
– Đeo khăn, đội mũ, giữ bé tránh gió lạnh đột ngột.
– Tắm nước ấm, lau khô người nhanh, không để bé nhiễm lạnh.
Tăng cường dinh dưỡng, đề kháng tự nhiên
– Cho bé ăn đủ bữa, bổ sung vitamin C tự nhiên từ cam, quýt, chuối, rau xanh.
– Nếu đang bú mẹ, mẹ nên ăn đủ chất để tăng kháng thể truyền sang con.
– Cho bé uống đủ nước hoặc bú đủ (với bé dưới 6 tháng).
Bé bị sổ mũi kéo dài phải làm sao? Cha mẹ nên cho bé ăn các thực phẩm giúp tăng đề kháng
Giữ môi trường sống sạch và thông thoáng
– Hạn chế cho bé tiếp xúc với khói bụi, lông thú, hóa chất tẩy rửa.
– Dùng máy lọc không khí hoặc lau dọn phòng thường xuyên.
Theo dõi các dấu hiệu nghiêm trọng cần đi khám
– Nước mũi chuyển vàng/xanh đặc kèm sốt > 38,5°C.
– Bé bỏ ăn, quấy khóc liên tục, ngủ ngáy hoặc thở rít.
– Có biểu hiện đau tai, nghiêng đầu sang một bên.
Những sai lầm khi chăm sóc bé bị sổ mũi kéo dài
Sổ mũi là tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ, nhưng việc chăm sóc không đúng cách có thể khiến bệnh kéo dài và dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe. Một trong những sai lầm lớn là tự ý dùng kháng sinh hoặc thuốc co mạch kéo dài. Kháng sinh chỉ cần thiết khi có nhiễm khuẩn, còn đa số trường hợp sổ mũi ở trẻ là do virus. Lạm dụng kháng sinh không những không hiệu quả mà còn gây nhờn thuốc, ảnh hưởng hệ vi sinh đường ruột. Thuốc co mạch mũi tuy giúp giảm nghẹt tức thời nhưng dùng lâu dài có thể gây teo niêm mạc mũi.
Sai lầm thứ hai là lạm dụng hút mũi quá thường xuyên. Việc hút mũi liên tục hoặc quá mạnh có thể gây tổn thương niêm mạc mũi nhạy cảm của bé, dẫn đến chảy máu hoặc viêm nhiễm. Chỉ nên hút khi bé quá khó thở.
Cha mẹ cũng thường ngưng nhỏ mũi khi thấy nước mũi giảm. Thực tế, vi khuẩn hoặc virus gây bệnh có thể vẫn còn. Dừng chăm sóc quá sớm sẽ khiến bệnh dễ tái phát.
Ngoài ra, không giữ ấm vùng mũi – cổ – tai khi trời lạnh cũng là nguyên nhân khiến bé dễ bị sổ mũi tái đi tái lại, do niêm mạc hô hấp dễ bị tổn thương.
Cuối cùng, nhiều cha mẹ chỉ tập trung chữa triệu chứng mà không tìm nguyên nhân gây sổ mũi kéo dài. Sổ mũi kéo dài có thể là dấu hiệu của dị ứng hoặc viêm xoang. Việc bỏ qua nguyên nhân gốc rễ sẽ khiến tình trạng này khó dứt điểm và ảnh hưởng đến sức khỏe bé.
Lạm dụng hút mũi là sai lầm khi xử lý sổ mũi khiến tình trạng kéo dài
Khi nào cần đưa bé đi khám bác sĩ?
Không phải tất cả các trường hợp sổ mũi kéo dài đều cần dùng thuốc. Tuy nhiên, nếu bé có những dấu hiệu sau, cha mẹ nên đưa bé đi khám:
– Tiêu chảy, nôn trớ kèm sổ mũi kéo dài – có thể do virus tiêu hóa.
– Nước mũi mùi hôi, đặc xanh kèm sốt cao – dấu hiệu nhiễm khuẩn nặng.
– Bé sổ mũi kéo dài tái đi tái lại theo mùa – nghi ngờ dị ứng hoặc viêm mũi mạn.
– Bé chảy dịch tai, ngứa tai, ngủ không yên – nguy cơ viêm tai giữa.
– Đã chăm sóc đủ 10–14 ngày nhưng không thuyên giảm.
Cách phòng ngừa sổ mũi kéo dài tái phát ở trẻ
Để phòng ngừa sổ mũi kéo dài và tái phát ở trẻ sau khi đã điều trị khỏi, cha mẹ cần chủ động áp dụng các biện pháp dưới đây:
Đầu tiên và quan trọng nhất là giữ vệ sinh sạch sẽ. Hãy tập cho bé thói quen rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi ra ngoài chơi hoặc tiếp xúc với các bề mặt công cộng. Đây là cách hiệu quả nhất để hạn chế sự lây lan của virus và vi khuẩn gây bệnh.
Thứ hai, duy trì vệ sinh mũi cho bé. Giữ mũi bé sạch bằng cách nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý định kỳ, đặc biệt là vào mùa lạnh hoặc khi thời tiết giao mùa. Nước muối sinh lý giúp làm ẩm niêm mạc mũi, rửa trôi bụi bẩn, chất nhầy và các tác nhân gây dị ứng, giảm nguy cơ viêm nhiễm.
Nhỏ mũi làm sạch thường xuyên là cách phòng ngừa tái phát sổ mũi
Thứ ba, tăng cường đề kháng tự nhiên cho bé. Bổ sung các thực phẩm giàu probiotic tự nhiên như sữa chua, sữa công thức có bổ sung lợi khuẩn, hoặc các loại rau củ lên men (nếu bé đã đủ tuổi) vào chế độ ăn của bé. Probiotic giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó củng cố hệ miễn dịch tổng thể, giúp bé chống lại các tác nhân gây bệnh tốt hơn.
Thứ tư, hạn chế bé tiếp xúc với nguồn lây bệnh. Tránh cho bé tiếp xúc gần với những người đang bị cảm cúm, sổ mũi hoặc các bệnh viêm đường hô hấp khác. Đồng thời, hạn chế đưa bé đến những nơi môi trường ô nhiễm như khu vực có khói bụi, khói thuốc lá, hoặc các khu vực đông người không đảm bảo vệ sinh.
Cuối cùng, hãy duy trì lịch tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch cho bé theo khuyến nghị của Bộ Y tế. Tiêm phòng giúp bé tạo kháng thể chống lại nhiều loại virus và vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp nghiêm trọng, giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng.
Bé bị sổ mũi kéo dài phải làm sao là mối quan tâm lớn của nhiều phụ huynh. Thay vì hoang mang hoặc vội vàng dùng thuốc, điều quan trọng là xác định nguyên nhân, theo dõi kỹ biểu hiện và xử lý đúng cách từ đầu. Việc giữ vệ sinh mũi họng, tăng cường đề kháng và chăm sóc toàn diện sẽ giúp bé phục hồi nhanh, hạn chế tái phát và tránh biến chứng nguy hiểm. Trong trường hợp không rõ nguyên nhân, bé mệt mỏi nhiều ngày, cha mẹ nên đưa con đi khám để được chẩn đoán chính xác và có hướng điều trị phù hợp.