Meracine – Chuyên Tâm Vì Sức Khỏe
Sổ mũi gây khó chịu và ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt, công việc, đặc biệt khi thời tiết thay đổi. Đừng để tình trạng này kéo dài! Bài viết này sẽ bật mí những mẹo chữa sổ mũi cho người lớn đơn giản mà hiệu quả, cùng với nguyên nhân và cách phòng ngừa, giúp bạn nhanh chóng lấy lại sự thoải mái.
1. Tại sao bị sổ mũi?
Sổ mũi là hiện tượng mũi tiết ra chất nhầy hoặc chất lỏng do niêm mạc mũi bị kích thích. Bình thường, chất nhầy trong mũi có chức năng giữ lại bụi bẩn, vi khuẩn và duy trì độ ẩm cho đường thở. Tuy nhiên, khi gặp các yếu tố bất lợi như virus, vi khuẩn, thời tiết thay đổi, hoặc dị ứng, mũi sẽ tiết ra nhiều dịch hơn bình thường, gây hiện tượng sổ mũi.
Các nguyên nhân phổ biến gây sổ mũi bao gồm:
- Cảm lạnh, cảm cúm: Virus xâm nhập gây viêm niêm mạc mũi, kích thích tiết dịch nhầy.
- Viêm xoang: Tình trạng viêm nhiễm trong xoang khiến mũi tiết dịch nhầy kéo dài, có thể kèm theo đau đầu, nghẹt mũi.
- Viêm mũi dị ứng: Phản ứng miễn dịch với các tác nhân như phấn hoa, bụi nhà, lông thú cưng.
- Viêm mũi vận mạch (không dị ứng): Phản ứng với thay đổi nhiệt độ, mùi hương, thức ăn cay, thường gặp ở người lớn tuổi.
- Lệch vách ngăn mũi, polyp mũi hoặc khối u: Gây cản trở lưu thông không khí và làm mũi dễ kích ứng, viêm nhiễm.
- Tác động từ thuốc: Một số thuốc huyết áp, thuốc nhỏ mũi co mạch dùng lâu ngày có thể làm khô và kích ứng niêm mạc mũi.
Việc xác định nguyên nhân chính xác là điều cần thiết để áp dụng phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.
Sổ mũi là hiện tượng mũi tiết ra chất nhầy hoặc chất lỏng do niêm mạc mũi bị kích thích
2. Các mẹo chữa sổ mũi cho người lớn đơn giản mà hiệu quả
Vậy chữa sổ mũi cho người lớn tại nhà như thế nào để vừa an toàn, vừa hiệu quả mà không phải lạm dụng thuốc? Dưới đây là các mẹo trị sổ mũi đơn giản tại nhà bạn có thể áp dụng để cải thiện nhanh triệu chứng, hỗ trợ làm sạch mũi và phục hồi sức khỏe.
2.1. Uống nhiều nước
Khi cơ thể bị sổ mũi, lượng nước thất thoát qua dịch mũi và hơi thở tăng lên. Uống nhiều nước giúp bù lại lượng nước đã mất, đồng thời làm loãng dịch nhầy trong mũi, tạo điều kiện để chúng dễ thoát ra ngoài hơn khi bạn xì mũi. Việc giữ cơ thể đủ nước còn hỗ trợ làm ẩm niêm mạc hô hấp, giảm kích ứng và tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch.
Cách thực hiện: Uống khoảng 2–2.5 lít nước mỗi ngày. Ưu tiên nước ấm, nước lọc, nước canh rau hoặc nước trái cây tươi.
2.2. Uống trà nóng (trà gừng, trà bạc hà, hoa cúc)
Trà nóng giúp làm dịu cổ họng, thông mũi, giảm tắc nghẽn do sổ mũi gây ra. Gừng chứa gingerol – một chất chống viêm tự nhiên, giúp giảm kích ứng mũi và họng. Bạc hà giàu menthol có tác dụng làm mát, thông khí. Hoa cúc giúp thư giãn, hỗ trợ cải thiện giấc ngủ vốn thường bị ảnh hưởng khi mũi nghẹt.
Cách làm: Hãm trà từ nguyên liệu tươi hoặc khô trong 5–10 phút, thêm chút mật ong để tăng hiệu quả.
Uống trà nóng giúp khí huyết lưu thông, cải thiện tình trạng nghẹt mũi, sổ mũi cho người lớn
2.3. Xông hơi mặt bằng nước nóng và tinh dầu
Hơi nước nóng giúp làm loãng chất nhầy và mở rộng lỗ thông mũi xoang, cho phép dịch chảy ra dễ dàng hơn. Khi thêm tinh dầu như khuynh diệp, sả hoặc bạc hà, hỗn hợp này có tác dụng kháng khuẩn nhẹ và thư giãn thần kinh.
Cách làm: Chuẩn bị chậu nước nóng, thêm 3–5 giọt tinh dầu. Trùm khăn kín đầu, xông mặt 10–15 phút, hít thở sâu bằng mũi và thở ra bằng miệng.
2.4. Tắm nước ấm
Hơi nước ấm từ vòi sen hoặc bồn tắm có thể giúp thông thoáng đường mũi bằng cách làm loãng chất nhầy tích tụ. Đồng thời, tắm nước ấm còn làm dịu hệ thần kinh, giảm stress – yếu tố thường khiến triệu chứng cảm lạnh và sổ mũi trở nên nặng hơn.
Lưu ý: Không nên tắm nước quá nóng hoặc ngâm lâu nếu cơ thể đang mệt mỏi, có biểu hiện sốt.
2.5. Rửa mũi bằng nước muối sinh lý
Rửa mũi bằng nước muối sinh lý là một trong những mẹo đơn giản, hiệu quả và dễ thực hiện tại nhà giúp làm dịu triệu chứng sổ mũi ở người lớn. Dung dịch NaCl 0,9% có tính tương thích với dịch cơ thể, giúp làm sạch bụi bẩn, chất nhầy, tác nhân dị ứng và vi khuẩn tích tụ trong hốc mũi – nguyên nhân hàng đầu gây nghẹt mũi, chảy mũi kéo dài.
Ngoài ra, rửa mũi đúng cách còn giúp duy trì độ ẩm cho niêm mạc mũi, làm giảm viêm và hỗ trợ ngăn ngừa các biến chứng như viêm xoang cấp – mạn, hoặc nhiễm trùng lan xuống họng và tai.
Cách thực hiện:
- Chuẩn bị: Dung dịch nước muối sinh lý 0,9% , cùng với bình rửa mũi chuyên dụng.
- Nghiêng đầu sang một bên (khoảng 45 độ) trên bồn rửa mặt. Nhẹ nhàng bơm nước muối vào một bên mũi, giữ miệng há nhẹ để tránh nước tràn xuống họng.
- Nước sẽ đi qua hốc mũi và chảy ra từ bên còn lại, cuốn theo dịch nhầy, bụi bẩn và chất gây kích ứng.
- Lặp lại với bên mũi còn lại. Sau khi rửa, xì mũi nhẹ để làm sạch hoàn toàn lượng dung dịch còn sót.
Tần suất rửa mũi nên từ 1–2 lần/ngày khi bị sổ mũi, đặc biệt vào buổi sáng và tối trước khi ngủ. Không nên lạm dụng quá nhiều lần/ngày để tránh làm khô hoặc kích ứng niêm mạc.
Lưu ý khi rửa mũi:
- Không nên rửa mũi ngay sau khi ăn hoặc khi đang bị tắc nghẽn hoàn toàn (nên xịt nhẹ trước bằng nước muối hoặc xịt co mạch nếu cần).
- Luôn dùng dụng cụ rửa sạch sẽ, vệ sinh kỹ sau mỗi lần dùng để tránh lây nhiễm chéo.
- Người có tiền sử viêm tai giữa cần thận trọng khi rửa mũi áp lực cao.
Rửa mũi nước muối giúp loại bỏ dịch nhầy nhanh cải thiện bệnh
2.6. Dùng thuốc khi cần thiết (có chỉ định)
Trong một số trường hợp sổ mũi kéo dài, dịch mũi nhiều gây khó chịu, đặc biệt là do dị ứng thời tiết hoặc môi trường, việc dùng thuốc là cần thiết để giảm nhanh các triệu chứng và tránh biến chứng.
Các nhóm thuốc thường được sử dụng bao gồm:
- Thuốc kháng histamin (như Loratadine, Cetirizine. azelastin):
Giúp giảm tình trạng chảy nước mũi, hắt hơi, ngứa mũi trong các trường hợp viêm mũi dị ứng. Đây là thuốc kháng dị ứng thế hệ mới, ít gây buồn ngủ và có thể dùng theo chỉ định của bác sĩ. - Thuốc chứa corticosteroid dạng xịt (dành cho người bị viêm mũi dị ứng mạn tính):
Có tác dụng chống viêm, giảm phù nề niêm mạc mũi, nhưng cần được kê đơn và hướng dẫn bởi bác sĩ chuyên khoa.
Lưu ý: Nên tham khảo bác sĩ nếu đang có bệnh nền, đang dùng thuốc khác hoặc triệu chứng kéo dài.
3. Sổ mũi có tự hết không?
Sổ mũi có thể tự hết nếu nguyên nhân là do virus cảm lạnh, dị ứng nhẹ hoặc thời tiết thay đổi. Trong các trường hợp này, triệu chứng thường giảm sau 3–7 ngày nếu cơ thể có sức đề kháng tốt và được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, nếu sổ mũi kéo dài hơn 10 ngày, kèm theo các biểu hiện như sốt cao, đau đầu, nghẹt mũi nghiêm trọng hoặc dịch mũi có màu xanh đậm, vàng đặc thì có thể là dấu hiệu của viêm xoang hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng cần điều trị y tế.
Ảnh minh họa: Biểu đồ thời gian phục hồi từ sổ mũi do virus, dị ứng và viêm xoang.
4. Sổ mũi bao lâu thì khỏi?
Tùy nguyên nhân mà thời gian phục hồi khác nhau:
- Sổ mũi do cảm lạnh thông thường: thường khỏi sau 5–7 ngày.
- Do viêm xoang hoặc nhiễm trùng: có thể kéo dài 10–14 ngày, cần dùng thuốc kháng sinh hoặc điều trị chuyên khoa.
- Do dị ứng: có thể kéo dài hàng tuần nếu không loại bỏ được tác nhân gây dị ứng.
Việc chăm sóc đúng cách, nghỉ ngơi và áp dụng các mẹo chữa sổ mũi cho người lớn sẽ giúp rút ngắn thời gian khỏi bệnh.
Tình trạng sổ mũi tuy phổ biến nhưng nếu kéo dài có thể gây ra nhiều bất tiện và ảnh hưởng đến sức khỏe. Bằng cách áp dụng đúng các mẹo chữa sổ mũi cho người lớn kể trên, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát triệu chứng ngay tại nhà mà không cần lạm dụng thuốc. Trong trường hợp triệu chứng không cải thiện hoặc kèm theo sốt, đau đầu, hãy đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
